İsa Çolaker Kişisel Web Sitesi Edebiyat ve deneme yazıları
Sosyal medyanın yararları üzerine bir yazı yazmak için , Murathan Mungan ‘ın ‘189 sayfa’ adlı eserini okumam gerekiyormuş . Mungan , eserin girişinde ; “Batılıların fregmantel dedikleri , bazen bir, bazen bir kaç paragraftan oluşan kısa yazı türünün , benim gibi bir çok konulara ilgi duyan , merakları zengin , yaşama iştahı yüksek biri için bunun nasıl uygun bir olanak olduğunu …” anlamam zaman aldı diyerek , eseri niçin kısa compac ve fragmanlar (kısa metinler )halinde yazdığını anlatır.’189 sayfa’yı yazma nedeni olarak , kısa ve vurucu cümlerle donatılmış metinlere olan ilgisini anlatır .189 sayfa’da böyle bir yapıttır .Benim sosyal medyaya olan ilgim de , bu kısa ve öz yazıların cımbızlanmış halindeki sadelik nedeniyledir .Çağımız insanı çabuk okunan kısa metinleri , sosyal medyaya taşıyarak , yeni bir okuma hali oluşturuyorlar .
80’li yıllardaki aylık ya da haftalık dergi saltanatının yeni evrilmiş hali , sosyal medyadır . Aylık Dergi , Mavera , Türk Edebiyatı , Diriliş gibi dergilerden sonra , internetle ardıl bir şekilde gelişen sosyal medya ; hastalıkları olduğu kadar , faydaları da olan bir alandır . Bir başka yazımda , sosyal medyanın zararlarını anlatmıştım . Yararlarını da konuşursak , doğru bir iş yapmış oluruz . Yazılar , duygular , düşünceler , algılar epey daraldı . Şiirlerin kısası , lafın kısası , paragrafın azı , sözün özü sosyal medyanın oluşma nedenidir . Yani hayat dar alanda paslaşma olunca , düşüncenin ifadesi de daraldı . Az , öz konuşmak ve yazışmak maharet oldu . Sosyal medya tam da , burada çağdaş insanın imdadına yetişti ! Fiyakalı , veciz , süslü yalın , sade kibar söz ve yazılar sosyal alanı teslim aldı . Ne kadar eleştirsek de bu böyle .
Kalemi sağlam , sözü kıvrak ,yazısı işlekler için sosyal medya ; tam bir dergi ve mecmua işlevi görür oldu .Kişilerin arkadaşlarını bulma hüznüyle girdikleri sosyal medya , yazılan yorumlar ve yapılan duygudaş yorumlarla , bir dayanışma alanı haline geldi . Reklam , tanıtım , pazarlama çalışmaları bile burada yapılır oldu . Belagatin şehvetine kapılmadıkça , çok güzel yorumlar da yazılmıyor değil . Ben bazı yorumları silsem de böyle !Sonuçta her arkadaşım yorumda hür . Kalem erbabı için yazma başlangıcı olan sosyal medya , iyi teşkilatlandığı zaman , yazı ve okuma gurupları da kurabilir . Sanat , okuma , yazma amaçlı çalışma gurupları ve bloglar tam bir atölye gibiler .Benim yazma serüvenimde böyle başladı desem yeridir .İnternet yazma isteğimi hızlandırmıştır .Yani yazmamamın aracı biraz da sanal yazı alanı olmuştur .
Yazmanın büyük ustalarını eserleri yoluyla tanımakta zorlanan kitleler , internet üzerinden az az aldıkları bilgi kırıntılarıyla onları tanıma bahtına ulaşmışlardır . Yani soyal medya , eserlerin cüzünü bize bir tablet gibi sunuyor . Bunu tembellik diyenler de var ! Halil Cibran , Sadi Şirazi ,Mevlana sözleri havada uçuşmuyor mu ? Bu güzel insanların güzel sözleri paylaşıldıkça çoğalmıyor mu ? Evet . Bunu bir de sindirebilsek , mesele yok .Paylaşılan her bilgicik , az okuyan kesimler için kazanım diye düşünüyorum . İnsanlar bilgiyi paylaştıkça , depresif olmaktan da çıkıyorlar diye düşünüyorum . Sonuçta sıkıştırılmış bir metinler yumağı olan sosyal medya , sınırlı ve sorumsuz paylaşımları da olsa , insanı çağın içinde tutuyor . Yani bilginin anaforundan kaçamıyorsun . Sosyal medya şuurlu kullanılırsa, insanın kollektif bir alanı haline de gelmiş oluyor .
Sosyal medyanın bir diğer yararı da , video ve görüntü paylaşımı konusundaki hızlılığıdır . Bir meseleyi materyalle anlatmak ve sunmak hiç bu kadar kolay olmamıştı . Benim konferanslarımı görüntüleyerek öğrencilerime sunmam gibi . Öğrencilerimin sokak röportajlarını kaydedip yayınlamaları vs .İnternette sözleşip sokakta buluşmak , anma günleri yapmak bile , anlık bir olay oldu. Artık pilav günleri bile internet üstünden yapılıyor .. Sosyal medyanın olumlu yanlarını buradan görürseniz , onun çok da çoğulcu ve demokratik bir işlevi olduğunu görürsünüz .Modern insanın parçalı yaşamı , bu vesileyle hayırda ortaklığa da dönüşmüyor değil . Mesela , internet ergiciliği bu amaca bir parça hizmet eder . Hiç tanımadığınız bir siteye e-pota yollayarak yazı gönderebiliyorsunuz . Sonuçta da bir dergi dünyaya geliyor . Ne hoş değil mi ?
Sosyal medya sayesinde dünya bir köye dönüşmüş ve küçülmüştür .Sosyal ağlar yoluyla , istediğiniz hadiseye çabucak vakıf olabilirsiniz .Çok çabuk haber ve yorum zenginliğine sahip olabilirsiniz .Gidemediğiniz ülke , gezemediğiniz yer , okuyamadığınız kitap kalmamıştır .Bu kadar zengin bir sosyal medya alanını , niye kullanmayalım ki . Sadece arkadaş ve gurup sayılarınız bile , sizin ne kadar ulaşılabilir bir birey olduğunuzu ortaya koyar .Araştırmalar , fesbuk cümlelerinin kitaptan daha kalıcı olduğunu ortaya koymuştur . Yoksa unuttuğumuz satır arası ve kitaptan alıntılar niye çok okunan fesbuk alanları olsun ki ? İnsanlar okudukları kitap parçacıkları ve özetlerini harıl harıl paylaşıyorlar . En çok ziyaret edilen siteler arasında da yer tutuyorlar !Tıvıtır dedikodu alanı olsa da , en çok haberi yaratan alan değil mi ?İşte sosyal medyanın yararlı hali bu .
Sosyal medyanın yararlarını anlattığımız yazımızı , yine bir sosyal medya özeti olan , Soma faciasından kalma erdemli bir sözle bitirelim :”Çizmeleri mi çıkarayım mı ? Sedye kirlenir .”Olay budur.
İsa Çolaker
