İsa Çolaker Kişisel Web Sitesi Edebiyat ve deneme yazıları
Gelelim dindarlığa (huşû’).
Âlemi yaratan bir Tanrı olduğunu, bütün işleri idare ve kontrol eden İlahî varlıklar bulunduğunu söylemek, Tanrı’yı ve İlahî varlıkları yüceltmek (ta’zim), onlara dua (sala) etmek, onları tespih ve takdis etmek, insanın bu tür şeyleri yaptığı, bu dünyada hayatta peşinden koşulan nimetleri terk ettiği ve bu yolda sebat ettiği takdirde ölümden sonra elde edeceği büyük nimetlerle mükâfatlandırılacağına, bu şeyleri yapmadığı, bu dünyanın nimetlerini tercih ettiği takdirde ölümden sonra cezalandırılacağına,başına gelecek büyük bedbahtlıklarla karşılaşacağına inanmak,
bütün bunlar insanlar tarafından insanlara karşı kullanılan hile, aldatma ve sahtekârlıklardan başka bir şey değildir.
Çünkü bunlar bu nimetleri korkmadan, açıkça dövüşerek zorla elde etmekten aciz olan insanlar tarafından uydurulmuş hile ve aldatmalar fizik güçleri ve silahlarıyla açıkça ve kimsenin yardımını istemeden mücadele etme gücüne sahip olmayan kimseler tarafından kullanılan tuzaklardır.
Onların bu fikirleri ve tuzakları, diğerlerini korkutmak,onlara boyun eğdirmek içindir. Bundan da asıl amaçları, [o korkutmayı ve boyun eğdirmeyi hedefledikleri] diğerlerinin bu nimetlerin tümünü veya bir kısmını bırakmaları; böylece açıkça savaşarak ve zorla elde etmek için yeterli güce sahip olmayan kendilerinin de onların bıraktığı bu nimetleri ele geçirmektir.
Gerçekten bu şeyleri arzu eden kişinin, aslında yanlış olarak onların peşinden koşmadığı zannedilir, onun hakkında iyi şeyler düşünülür, ona karşı tedbir alınmaz, ondan korkulmaz, kimse onu itham etmez. Tersine, onun maksadı gizli kalır ve hayat tarzı İlahî bir hayat tarzı olarak nitelendirilir. Onun dış görünüşü, bütün bu nimetleri kendisi için istemeyen bir insanın görünüşüdür. Bu, onun itibar ve saygı görmesinin ve diğer bütün nimetlerden yararlandırılmasının nedeni olur ve bütün insanlar ona itaat ederler, onu severler, herhangi bir şeyde onun nefsine mağlup olmasını affederler, yaptığı kötü işleri iyi görürler. Böylece o itibar, iktidar, servet, zevk ve istediği her şeyi yapma özgürlüğü ile ilgili olarak herkesten üstün olur.
Onun bütün görünüşleri aslında bu nimetleri ele geçirmek içindir. farabi,İş Bankası Y. s-166-167
