İsa Çolaker Kişisel Web Sitesi Edebiyat ve deneme yazıları
Ramazan ruhun güncellenmesidir. Bu korona günlerinde de olsa böyledir. Yılboyu kirlenen yaşamlar, Ramazanla arınma sürecine girer. Ramazan ahlakî bir fırsattır, detoks değildir! Aç kalma seansı hiç değildir. Öncesiyle farklı olmayan her Ramazan, zayiidir. Bunu iyi anlamalıyız. Kendini eleştiren, tövbekar bir insan için, Ramazan özgün ve özel bir aydır. Pagan ya da değil, bir çok dinde oruç mevcuttur. Süresi ve içeriği farklı olsa da, oruç bir nizamattır.
Ramazan korunma ayıdır. Kötülüklerden, zayıflıklardan, yanlışlardan, uzak olma halidir. Sadece mideyi aç bırakmayacağız, kafayı ve ruhu empatiyle dolduracağız. Kalbî duygularla hareket edeceğiz. Sözümüzde duracağız, pandemik olanla eğlenmeyeceğiz! Ağzımızı kapatıp, dilimizi harama açarsak, Ramazan bizi tutmamış olur. Ramazan politik bir aydır, birleştiricidir. Ötekisi olmayan bir şuurdur. Ne güzel söyler Akif usta:” Yâ Rab, şu muazzam Ramazân hürmetine,/Kaldır aradan vahdete hâil ne ise./Yâ Rab, şu asırlarca süren tefrikadan/Artık ezilip düşmesin ümmet ye’se/Mâdâm ki verdin bize rûh-ı nevîn/Yâ Rab, daha bir nefha-i te’yîd insin.”Ramazan, ayrımcılığın olmadığı; milleti İslam’ın bir araya geldiği günler olsun diyor.Haksız mı?Hayır. Müslümanın müslümanı öldürdüğü günlerdeydik, Allahtan araya salgın girdi! Dilerim savaşsız bir dünya görürüz. Pandeminin bir yararı mı desek?
Ramazan; itikaf, barış, paylaşma, sadaka, iftar, infak ayıdr. Var mı böyle yoğun bir ay? Yok. Ruhun temizlendiği ayın adı Ramazandır. İnsan sadece özbakım yapmaz, o, ruhuna da yatırım yapmalıdır. Ramazan, açlarla tokların müsavi olduğu bir aydır. Bencillik, ego, banallık bu ayda izne çıkmalıdır. Arif Nihad Asya:”Ey karlı köyüm, beyaz köyüm, hür yayla;/ Bir gün –ki oruçluydu yamaç, dam, tarla–/Yoldaydım uzaktan okunurken ezanın,/ Bir dağ tepesinde iftar ettim karla.”Köy yolunda iftar açan şair, orucu ne güzel anlatmıştır. Karla iftar açmak, ne güzel bir düzlük. Ramazanda daha basit ve sıradan yaşayacağız. Şair, buna gönderme yapıyor. Pandemik günlerde bu zorunludur. Pide bile alamayacağımız günlerdeyiz! Bunu da ayrıca tefekkür edelim.Niye dokunamaz, yaklaşamaz, mesafeli olduk? Bunları Ramazanca sorgulayalım. Doğaya ne yaptık, Hakka mı girdik?Soralım derim. Oruç, bize bunları anımsatıyor.
Ramazan, ekonomipolitiği olan bir aydır. Fitre, zekat, sadakaların bolca verildiği bir aydır. Oruç, bize yoksul ve yoksunları anımsatmalıdır. Kimse zekatı hatırlamıyor. Nefsin aç kaldığı ayda, kafamız da doysun.“Alnımız secdede bulsun bizi her lâhza ezan/Ve hazin ömrümüzün her günü olsun Ramazan”/Zikrimiz Arşı geçip fecre kadar yükselsin/Mâveralardan ümîd ettiğimiz ses gelsin”diyen Faruk Nafiz Çamlıbel; oruç bizi ötelere yükseltmeli düşüncesine vurgu yapar.İftar, sadece oruç açma; sahur da, kapama aracı olmamalıdır. Bunlar, orucun araçsallaşmasına yol açmamalıdır. Oruç, Allaha ait olma halidir. Bedeni size emanet edenin, ruhunuza insanlık üflediği aydır Ramazan.Diğerkam olanlar, ramazanı iyi anlarlar. Tuttuğumuz oruç, yemediklerimizin keffaretidir.
Nerede o eski Ramazanlar demek, kanıksanır gibi oldu.Gerçek bu, nerde o eski Ramazanlar? Ramazan bir festival ve fetiş bir durum değildir.Açların, toklara kendini hatırlattığı ay Ramazandır. Tokların, açlara gösteri yaptığı ay oruç ayı değildir. O, Ramazanın gösteriye dönüşmüş halidir. Bu sene yaşadığımız Pandemi Ramazanı, belki de bu sade Ramazanın adı oldu! Allah bizi hizaya çekti. Bırakın bu festival anlayışını dedi. Ben böyle anlıyorum.Açları anlamayan gönüller, ruhuna oruç girmeyen insanlardır.Allahın bize değil, bizim Allaha ihtiyacımız var.Abd, İspanya,Almanya, Fransa’da aleni ezan okunur oldu. Biz niye oruca ve Ramazana kayıtsız kalalım.Kendimizi hizaya çekelim. Dünyanın intizamla yönetildiğini unutmayalım.Pandemiye yolaçan mikrop bir gram bile değil!Kendimize gelelim. Dünya bizi bırakmasa da, biz dünyayı bırakacağız. Bu hırs, kibir, fitne niye. “Ey oruç tut bizi “diyen şair haklıdır.
Oruç, merhamet ve vicdan ayıdır.Salgında nimete dokunamıyoruz, oruçta nimeti yiyemiyoruz! Gördünüz mü arzu etmenin sadeliğini. Arzularına uzanamayan insan, salgınla orucu birlikte yaşıyor. İkisi de bizi terbiye ediyor. Oruç mürebbidir. İyi bir öğreten olarak oruç, sizi nefsinize hakim hale getirir.Selam olsun nefsine gem vurup, Ramazana merhaba diyen gönüllere.Arif Nihad ustanın, İstanbul Ramazanını anlatan dörtlüğüyle bitirelim:
“İftar topu aksedince İhsâniye’den
Seslendi ezanlarım, Süleymâniye’den
Altında ve üstünde yanıp bin kandil
Nûr indi civâra Nûruosmaniye’den”
isa çolaker
